Kazan dairelerinde kullanılacak olan kazan ve diğer yakma cihazlarının ilgili standartlarda (TS 377, TS 430, TS 497, TS 3101, TS4040 ve TS 4041 vb.) imal ve tesis edilmiş olmaları gereklidir.
İçindekiler
Aynı zamanda imalatçı firmaların belirlemiş oldukları bakım ve onarım amacıyla brülörün yerinden çıkarılması veya yana alınmasına imkân verecek, gerektiğinde kapısı da olan, yeterli alanlar mevcut olmalıdır. Ayrıca ısı üreticisinin yerleştirildiği mahallerdeki duvar ve tavan aralıklarının ölçüleri, TS 3818’ e uygun olmak zorundadır.
Kazan dairesinde 0,5 Atü’den daha yüksek işletme basıncına sahip buhar kazanları; konutların içine, altına, üstüne, bitişiğine; büro, sosyal ve çalışma hacimleri gibi insanların sürekli olarak kullandıkları hacimlerin içine, altına, üstüne ve bitişiğine ancak TS 2736’daki sınırlamalar çerçevesinde tesis edilebilir.
Makina Mühendisleri Odası
Kazan Dairelerinde Olması Gereken Diğer Özellikler
Doğalgaz yakıtlı kazanlar eski kazanlara göre daha ufak boyutlu olmalarından ötürü, kazan dairesi yerleşimleri daha rahat olmaktadır.
- Doğalgazın temiz bir yakıt olmasında ötürü kazan daireleri daha temiz kalabilmektedir. Bu yüzden kazan dairelerini seramik kaplamak lüks gibi gözükse de bir takım kullanım kolaylıklarını da beraberinde getirmektedir.
- Ayrıca gürültünün azaltılması için kazan dairelerine akustik izolasyon uygulanabilir. Ancak bu malzemelerin yangına dayanıklı olması gerekmektedir.
- Kazan dairesi kapıları yangına dayanıklı olmalı ve kapılar içerden dışarıya açılacak şekilde dizayn edilmelidir.
- Kazan dairelerinde katı, sıvı, gaz, yakıt tankı bulunmamalı, varsa bir duvar ile gaz yakıtlı kazan dairesinden ayrılmalıdır.
- Tehlikelere karşı kazan dairesi dışında, kazan dairesinin tüm elektriğinin kesilmesini sağlayacak bir şalter ve tesisatı konulması gerekir.
Ayrıca kazan dairesine acil durumda yapılması gerekenler, emniyet kuralları ve cihazların kullanım talimatları da mutlaka asılmalıdır. Eğer kazan dairesi ara kat veya çatı katında ise binadaki yerine bağlı olarak oluşturduğu statik yük dağılımı, İnşaat Mühendisleri Odası’nın vereceği onaylı bir raporla kontrol edilir.
Gaz Hattı Montaj Kuralları
Merkezi ısıtma sistemlerinde kullanılacak doğalgaz borularının birleştirilmesi kaynakla yapılmalıdır. Boru hattı üzerindeki ayar kumanda ölçüm ve kontrol cihazlarının dişli bağlantıyla yapılması durumunda TS 61’e uymalıdır.
Bağlantılar;
Çap < DN 65 kaynaklı, flanşlı, vidalı
Çap ≥ DN 65 kaynaklı, flanşlı şeklinde olmalıdır.
Merkezi sistem ısıtma tesisatı olan konutlarda, mutfak ve sıcak su kullanımı için ayrıca kolon tesisatı tesis edilebilir. Eğer merkezi ısıtma sisteminin doğal gaza dönüştürülmesi sırasında kolon tesisatı yapılmıyorsa bile, kolon için ana kesme vanası bu dönüşüm işleri sırasında mutlaka konulmalıdır. Merkezi sistem sayaç vanası ile daire hat vanası arasındaki mesafe 2 m’den fazla değil ise ortak hat üzerine bir AKV tesisine gerek yoktur.
Kazan dairelerinde selenoid vana ile bağlantılı, üst havalandırmadan daha yüksek bir seviyeye alev sızdırmaz (ex-proof) gaz alarm cihazı yerleştirilir. Bu vana, oluşabilecek bir gaz kaçağı durumunda kazan dairesine gaz girişini (merkezi ısıtma tesisi ile daire hattı dahil) engelleyecek bir yere konur. Bu vanaların kullanılması kullanıcı güvenliği gereği gaz firmaları tarafından zorunlu tutulmuştur.
Kazan Dairesi Havalandırması
Kazan daireleri doğal gazın en yoğun olarak tüketildikleri mekanlardır. Gerek kazan dairesinde bulunan insanların ihtiyacı olan taze havayı sağlamak, gerekse de yanma için gerekli olan yanma için gerekli olan taze havayı sağlamak adına, kazan dairelerinin mutlak suretle çok iyi havalandırılmaları gerekmektedir.
Kazan dairelerinde alt ve üst olmak üzere iki adet havalandırma yapılır. Her ikisi doğal ve mekanik (cebri) olabildiği gibi alt havalandırma mekanik, üst ve doğal olabilir.
Kazan dairelerinde negatif basınç yaratıp, baca çekişini azaltmamak için sadece alt havalandırma doğal, üst havalandırma mekanik yapılmamalıdır.
Havalandırma menfezlerinin direk olarak atmosfere açılmadığı durumlarda, havalandırma menfezine eşit alana sahip hava kanallarıyla yapılmalıdır.
Mahallerin indirekt olarak havalandırılması istenmez. Kanal uzunluğu (yatay ve düşey uzunluklar ile dirsek eşdeğer uzunlukları toplamı) 10 m ve üzerinde ise havalandırma mekanik olarak yapılmalıdır. Havalandırma kanallarında 90°’lik dirsek eşdeğer uzunluğu 3 m, 45°’lik dirsek eşdeğer uzunluğu 1,5 m ve ızgara için eşdeğer uzunluk 0,5 m olarak hesaplanır.
Alt havalandırma kanalı veya menfezi yerden yaklaşık 20 cm mesafede, brülör seviyesine kadar indirilir. Brülör ve alt menfezin karşılıklı olmamasına, mecburen karşılıklı olması halinde ise aralarında 1,5-2 m mesafe sağlanmasına dikkat edilmelidir. Alt ve üst havalandırma menfezleri kısa devre hava akımının engellenmesi için birbirinden mümkün olduğunca uzak ve ters köşelere yerleştirilmelidir. Üst havalandırma inşai olarak olabilecek en üst kot seviyesine konmalıdır. Üst menfez tavandan en fazla 40 cm aşağıda, alt havalandırma menfezi ise döşemeden en fazla 50 cm yukarıda olacak şekilde açılır. Taze hava veya egzoz fanlarının herhangi bir nedenle devre dışı kalması durumunda brülörün de devre dışı kalmasını sağlayan otomatik kontrol sistemi kullanılır.
Kazan Tadilatı ve Dönüşümü
Katı yakıtlı yarım veya tam silindirik, sıvı yakıtlı yarım silindirik kazanlar ve etiketsiz TSE veya TSEK belgesi olmayan tam silindirik sıvı yakıtlı kazanlar, doğal gaza dönüştürülmezler. TSE veya TSEK belgesi olan 15 yaşına kadar silindirik, çelik ve döküm kazanlar, kullanıcı açısından ekonomik ve emniyetli olmak şartıyla kazan kapasitesi ve özelliklerine uygun doğalgaz brülörü (TS 11392 EN 676) kullanılması ve üniversitelerden alınacak uygunluk raporuyla yapılabilir. Teknik değerlendirme sonucu durumları iyi olmayan (kullanılmasında teknik mahsur bulunan ve kullanıcı için ekonomik olmayan) kazanların yaş sınırına bakılmaksızın kazan tadilatı ve dönüşümü yapılmayacaktır.
Bir kazanın doğal gaza uygunluğunda en önemli kriterlerden biri ise alev duman borularını ön ve arka aynaya mekinetolu mu yoksa kaynaklı olarak mı birleştirildikleridir. Doğalgaz tesisatında yakılacak yakıt kazan boruları mutlaka kaynaklı birleştirilmelidir.
